आपण रोज जेवण बनवताना तेल वापरतो. तेल शिवाय स्वयंपाक अपूर्ण वाटतो. भारतात वेगवेगळ्या भागांमध्ये वेगवेगळ्या प्रकारचे तेल वापरले जाते. काही ठिकाणी पाम तेल वापरले जाते, तर काही ठिकाणी मोहरी, शेंगदाणा किंवा सोयाबीन तेल वापरले जाते. प्रत्येक तेलाची चव आणि उपयोग वेगळा असतो.
सध्या बाजारात तेलाच्या किमती खूप बदलत आहेत. काही तेल महाग झाले आहेत, तर काही स्वस्त झाले आहेत. त्यामुळे लोकांना तेल खरेदी करताना थोडं लक्ष द्यावं लागतं.
कोणत्या तेलाचे दर वाढले आणि कोणते झाले स्वस्त?
पाम तेलाचे दर थोडे वाढले आहेत. सध्या 100 किलो पाम तेलाचे ₹4,744 एवढे दर आहेत. सोयाबीन तेलही थोडं महाग झालं आहे. त्याची किंमत ₹4,900 ते ₹5,000 दरम्यान आहे.
पण मोहरी आणि शेंगदाणा तेलाचे दर कमी झाले आहेत. तज्ज्ञ सांगतात की पुढे हे तेल अजून स्वस्त होऊ शकते. पण सध्या तरी बाजारात काय होईल हे नक्की सांगता येत नाही. कधी तेल महाग होईल तर कधी स्वस्त होईल.
परदेशात घडणाऱ्या गोष्टींचा परिणाम आपल्यावर
भारताला काही वेळा परदेशातून तेल आणावं लागतं. त्यामुळे जर परदेशात तेल महागलं, तर भारतातही ते महाग होतं. सरकार काही वेळा परदेशातून येणाऱ्या तेलावर कर लावते. तो कर वाढला, तर तेल महाग. कर कमी केला, तर तेल स्वस्त.
तेल बनवणाऱ्या पिकांचं उत्पादन कमी झालं, तर तेल महाग होतं. पण जर पिकं चांगली झाली, तर तेल स्वस्त मिळतं. हवामान चांगलं असेल, पाऊस वेळेवर पडला, तर पिकं चांगली होतात आणि तेल स्वस्त होतं.
पाम तेल आणि सोयाबीन तेलाबाबत काय चाललंय?
पाम तेल सध्या सगळ्यात जास्त वापरलं जातं. त्याची किंमत ₹4,744 पर्यंत गेली आहे. इंडोनेशिया आणि मलेशिया या देशांमध्ये तेलाचं उत्पादन कमी झालं, म्हणून ते महाग झालं.
सोयाबीन तेलाची किंमत ₹4,900 ते ₹5,000 दरम्यान आहे. अमेरिकेत आणि ब्राझीलमध्ये हवामान चांगलं नव्हतं, म्हणून पिकं कमी आलीत.
मोहरी तेल स्वस्त झालं आहे कारण भारतात मोहरीची शेती चांगली झाली आहे. शेंगदाणा तेलही थोडं स्वस्त झालं आहे, खासकरून गुजरात आणि राजस्थानमध्ये चांगलं उत्पादन झाल्यामुळे.
तेल महाग झालं की काय परिणाम होतो?
जेव्हा तेल महाग होतं, तेव्हा बाकीच्या गोष्टींसुद्धा महाग होतात. कारण बिस्किट, नमकीन, आणि इतर खाद्यपदार्थ बनवताना तेल लागते. तेल महाग झालं, की त्या गोष्टी तयार करणाऱ्यांचा खर्च वाढतो. मग त्या वस्तूंचे दरही वाढतात. यामुळे ग्राहकांवर म्हणजे आपल्यावर परिणाम होतो.
पण शेतकऱ्यांना तेल महाग झालं, तर फायदा होतो. कारण त्यांना त्यांच्या मालाला चांगला दर मिळतो. उलट, जर तेल स्वस्त झालं, तर शेतकऱ्यांना तोटा होतो.
सरकार काय करतं?
सरकार वेळोवेळी तेलाच्या किमती कमी ठेवण्यासाठी काही उपाय करते. उदाहरणार्थ, परदेशातून येणाऱ्या तेलावरचा कर कमी करणे किंवा आपल्या देशात जास्त तेल तयार व्हावं म्हणून शेतकऱ्यांना मदत करणे.
हे सगळं केल्यामुळे देश स्वावलंबी बनतो, म्हणजे आपल्याला परदेशावर कमी अवलंबून राहावं लागतं. अशा प्रकारे देश मजबूत बनतो आणि सामान्य लोकांनाही फायदा होतो.
देशाच्या अर्थव्यवस्थेवर याचा काय परिणाम होतो?
जर आपल्या देशातच जास्त तेल तयार झालं, तर आपल्याला बाहेरून तेल घ्यावं लागणार नाही. त्यामुळे देशाचे पैसे वाचतात. यामुळे देशाची आर्थिक स्थिती चांगली राहते.
तेलाच्या किमती सतत बदलत असतात, पण जर आपण आपल्याच देशात जास्त उत्पादन केलं, तर हे बदल कमी होतील.
तेलाचे दर का बदलतात?
तेलाचे दर कधी वाढतात तर कधी कमी होतात. यामागे बरेच कारणं असतात. परदेशातील परिस्थिती, हवामान, पिकांचं उत्पादन आणि सरकारचे निर्णय याचा तेलाच्या किमतीवर परिणाम होतो.
कधी-कधी एका वेळेस अनेक गोष्टी बदलतात, त्यामुळे तेलाचे दर एकदम वाढतात किंवा कमी होतात. म्हणून हे दर का बदलतात हे समजून घेणं खूप महत्त्वाचं आहे.
बाजारात काय चाललंय हे समजून घ्या
तेलाचे दर का वाढतात किंवा का कमी होतात, हे समजून घेणं उपयोगाचं ठरतं. यामुळे आपण योग्य वेळी खरेदी करू शकतो.
जर बाजाराची माहिती आपल्याला असेल, तर आपण चांगले निर्णय घेऊ शकतो. भविष्यात काय होऊ शकतं याचा अंदाज लावता येतो.
तेलाच्या किमती सतत बदलत असतात. आपल्याला या बदलांची माहिती असली, तर आपण योग्य निर्णय घेऊ शकतो. बाजारात काय चाललंय हे समजून घेणं आपल्याला फायद्याचं ठरतं.